Klaar voor de start…
Studiekeuze
Toelating en selectie
Studie-financiering
Huisvesting
Bindend studieadvies
Welzijn
Interna-tionalisering
Digitalisering
Persoonlijke ontwikkeling
Medezeggen-schap
Investeringen in het hoger onderwijs
Doorstroom
Compensatie leenstelsel generatie
Studieschuld en nu?
Finish!
De kieswijzer voor studenten!
Wat vind jíj belangrijk voor jouw studententijd? Deze website helpt je te ontdekken wat de invloed is van jouw stem op jouw studententijd. Als student kom je een aantal hobbels tegen in je studententijd. Het ISO neemt je mee langs die hobbels en laat zien wat politieke partijen voor standpunten hebben in hun verkiezingsprogramma's over studenten en het hoger onderwijs.
Welk thema heeft je interesse?
Welk thema heeft je interesse?
De kieswijzer voor studenten!
Wat vind jíj belangrijk voor jouw studententijd? Deze website helpt je te ontdekken wat de invloed is van jouw stem op jouw studententijd. Als student kom je een aantal hobbels tegen in je studententijd. Het ISO neemt je mee langs die hobbels en laat zien wat politieke partijen voor standpunten hebben in hun verkiezingsprogramma's over studenten en het hoger onderwijs.
Welk thema heeft je interesse?
Welk thema heeft je interesse?
Studiekeuze
Voor je begint met studeren moet je eerst een studie kiezen. Dat kan best een lastige beslissing zijn. Vanuit de overheid bestaan er al verschillende initiatieven om je hierbij te helpen, zoals de Nationale Studenten Enquête of de studiekeuzecheck (dit wordt ook wel matching genoemd). Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben om de studiekeuze te vergemakkelijken.

VVD
Je kunt je op verschillende manieren oriënteren in de zoektocht naar een geschikte opleiding. De VVD wil dat opleidingen hiervoor digitale proefcolleges aanbieden voor aankomende studenten. Op deze manier kun je als student digitaal meekijken bij de studie en zo een betere overweging maken over of deze studie bij hen past.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
Om te bepalen of een mogelijke opleiding goed bij je past, neem je als student deel aan de studiekeuzecheck (ofwel matching). D66 wil dat studenten en docenten van de opleiding meehelpen en beslissen over de inhoud, zodat er beter kan worden gekeken of jij en de opleiding een match kunnen zijn.

Groenlinks
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
De ChristenUnie vindt een warme overgang tussen het voortgezet onderwijs en het hoger onderwijs belangrijk en wil op deze manier studieuitval verminderen. Ze willen dit bereiken door een studiekeuzecheck (ofwel matching) en het voeren van een startgesprek aan het begin van je opleiding met je decaan of studiebegeleider.

Partij voor de Dieren
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SGP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Toelating en selectie
Als je een opleiding hebt uitgekozen, moet je je daarvoor inschrijven. Niet voor elke opleiding kan dit zomaar, soms zijn er toelatingscriteria of een selectieprocedure. Dit wordt niet alleen vanuit je onderwijsinstelling bepaald, ook beleid van de overheid heeft hier veel invloed op. Zo stelt de overheid bijvoorbeeld vast aan welke regels instellingen zich moeten houden bij selectie. Daarnaast is de hoogte van het collegegeld door de overheid vastgesteld, met een aantal uitzonderingen voor speciale opleidingen. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot toelating, selectie en collegegeld.

VVD
De VVD vindt dat onderwijsinstellingen de vrijheid moeten hebben om zelf te bepalen of ze werken met selectie of niet. Onderwijsinstellingen kunnen zo zelf inschatten wat nodig is om een goede match tussen student en opleiding te krijgen. De VVD wil voor sommige opleidingen het collegegeld verlagen. Ze willen dit doen voor opleidingen die mensen klaarstomen voor een sector waarin op dit moment tekorten bestaan op de arbeidsmarkt.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 vindt dat er te veel en te vaak met toelatingscriteria en selectieprocedures wordt gewerkt. Ze willen dat bacheloropleidingen, schakelprogramma's, pre-masters en masteropleidingen alleen studenten mogen selecteren als er meer aanmeldingen zijn dan dat er plekken zijn. Daarnaast vinden ze dat de selectiemethoden wetenschappelijk onderbouwd moeten zijn. Tot slot wil D66 dat je straks bij een tweede studie niet meer het instellingscollegegeld hoeft te betalen, maar net zoals bij je eerste studie het door de overheid vastgestelde collegegeld betaalt.

Groenlinks
GroenLinks vindt dat studenten alleen geselecteerd mogen worden bij uitzonderlijke studies. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het conservatorium of de dansacademie.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
De ChristenUnie wil dat straks ook voor een tweede studie een door de overheid vastgesteld collegegeld gaat gelden. Dit betekent dat onderwijsinstellingen geen hoger collegegeld kunnen vragen aan studenten die een tweede studie willen volgen.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil het wettelijke collegegeld fors verlagen. Daarnaast willen ze dat het collegegeld straks voor iedereen gelijk is, ongeacht het aantal eerder gevolgde studies of behaalde diploma’s.

SGP
De SGP vindt dat onderwijsinstellingen zelf de overweging zouden moeten maken over of selectie nodig is om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen garanderen.

DENK
DENK vindt dat wanneer opleidingen maar een maximaal aantal studenten kunnen toelaten tot de opleiding, ze voor de beschikbare plekken gebruik moeten maken van loting. Ze vinden dat er op deze manier een eerlijkere afspiegeling komt onder de toegelaten studenten.

50PLUS
50Plus vindt dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs gewaarborgd moet blijven. (Hier worden geen concrete plannen voor genoemd).

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat instellingen strengere toelatingseisen moeten stellen. Ze vinden dat er op deze manier meer ruimte ontstaat voor de meest gemotiveerde studenten en massaal onderwijs verminderd wordt.
Studiefinanciering
Als student heb je veel uitgaven: je moet collegegeld betalen, vaak een kamer huren en eten is ook fijn om te kunnen kopen. Het huidige studiefinancieringsstelsel heet het sociaal leenstelsel en bestaat sinds de afschaffing van de basisbeurs. Afhankelijk van het inkomen van je ouders heb je recht op een aanvullende beurs. Om verder rond te komen kun je geld lenen van de overheid. Tot slot heb je als student recht op het studentenreisproduct waarmee je of doordeweeks of in het weekend gratis kan reizen. Hier vind je hoe de partijen het stelsel er de komende jaren uit willen laten zien.

VVD
De VVD wil graag het sociaal leenstelsel behouden, omdat op deze manier het hoger onderwijs laagdrempelig en toegankelijk is voor iedereen. Voor studenten uit gezinnen met een lager inkomen blijft de aanvullende beurs beschikbaar, zodat iedereen kan studeren ongeacht het inkomen van je ouders. Het geld dat vrijkomt door het sociaal leenstelsel wordt geïnvesteerd in de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs.

PVV
De PVV wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen.

CDA
Het CDA wil het huidige leenstelsel vervangen door een basisbeurs die je ontvangt tijdens de nominale duur van een bachelor en master. Afhankelijk van wat je ouders verdienen ontvang je als thuiswonende student tussen de 150-450 euro en als student op kamers tussen de 300-600 euro. Het CDA wil dat de invoering van een nieuw studiefinancieringsstelsel niet ten koste gaat van de extra onderwijsmiddelen voor het hoger onderwijs en willen de OV-studentenkaart behouden.

D66
D66 wil gaan werken met een nieuw systeem, waarin toeslagen (zoals huur- of zorgtoeslag) vervangen worden door korting op belastingen. Die belastingkorting zorgt ervoor dat de meeste studenten een beurs van 300 euro per maand kunnen ontvangen. Daarnaast wil D66 de al bestaande aanvullende beurs verbreden, waarbij studenten met ouders die tot 70.000 euro per jaar verdienen een beurs van maximaal 400 euro ontvangen. Zo krijgt 6 op de 10 studenten recht op een aanvullende beurs.

Groenlinks
GroenLinks wil dat studenten een studiebeurs van maximaal 400 euro krijgen. Deze beurs komt beschikbaar voor studenten met ouders die tot 100.000 euro per jaar verdienen. Daarnaast ontvangt iedere 18-jarige een startkapitaal van 10.000 euro. De eerste vijf jaar kan het startkapitaal worden gebruikt voor lesgeld, collegegeld of studiekosten. Vanaf je 23e is het startkapitaal vrij beschikbaar als investering in je toekomst.

SP
De SP wil dat alle studenten een studiebeurs krijgen. Daarnaast willen ze dat studenten uit gezinnen met een lager inkomen daar bovenop ook een aanvullende beurs ontvangen, zodat studeren voor iedereen mogelijk is.

PvdA
De PvdA wil dat de basisbeurs weer terugkomt voor alle studenten. Daarnaast willen ze de aanvullende beurs behouden en deze breder maken. Zo kunnen ook studenten met ouders die een middeninkomen hebben gebruik maken van de aanvullende beurs. De aanvullende beurs is nu alleen beschikbaar voor studenten met ouders met een laag inkomen. Dit nieuwe stelsel zal gefinancierd worden door een progressief belastingstelsel waar de hoogste inkomens 60% belasting moeten afstaan

Christenunie
De ChristenUnie wil dat alle studenten die op kamers wonen een beurs van 500 euro per maand ontvangen. Als een student naast zijn studie werkt en meer dan 20.000 euro verdient, bouwt deze beurs af. Thuiswonende studenten moeten volgens de ChristenUnie tussen de 150 en 300 euro per maand krijgen, afhankelijk van het inkomen van je ouders.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen. De OV-kaart is een gift en blijft geldig zolang de student studiefinanciering ontvangt.

SGP
De SGP wil de aanvullende beurs uitbreiden. Dit houdt in dat ook studenten met ouders met een middeninkomen recht krijgen op een beurs, zodat zij minder financiële stress zullen ervaren.

DENK
DENK wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen.

50PLUS
50PLUS wil de basisbeurs weer terugbrengen.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil het huidige leenstelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen. Daarnaast wil Forum voor Democratie dat de OV-kaart zowel in het weekend als doordeweeks geldig is en geldig blijft zolang je als student ingeschreven staat bij een opleiding.
Huisvesting
Als student wil je vaak graag wonen in de stad waar je studeert. In veel studentensteden is veel vraag naar woningen en is het aanbod beperkt. Dit maakt het vaak lastig om als student een kamer te vinden en kan ook zorgen voor hoge huurprijzen. Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot studentenhuisvesting.

VVD
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Groenlinks
GroenLinks wil dat studenten die veel huur moeten betalen voor een kamer, recht krijgen op huurtoeslag. Daarnaast wil GroenLinks ook tienduizenden studentenwoningen bijbouwen.

SP
De SP wil gemeenten meer mogelijkheden geven om leegstaande kantoren, winkels en bedrijfspanden om te bouwen tot huisvesting en vastgoedbazen aan te pakken. Op deze manier ontstaat er extra woonruimte voor jongeren en starters.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
De ChristenUnie wil dat meer gemeentes een vergunning voor verhuurders van kamers of appartementen invoeren. Zo wil de ChristenUnie voorkomen dat je als student een te hoge huur betaalt, er slecht onderhoud gepleegd wordt of er onnodige tussenpersonen zijn.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil extra duurzame studentenwoningen realiseren, bij voorkeur door het ombouwen van leegstaande gebouwen of kantoren. Op plekken waar een dringende behoefte is aan woningen willen ze duurzame en volledig herbruikbare flexwoningen inzetten. Dit zijn kleine verplaatsbare woningen die op verschillende manieren kunnen worden ingezet.

SGP
De SGP vindt dat er veel meer aandacht moet zijn voor betaalbare huisvesting voor studenten. Door leegstaande kantoorpanden om te bouwen tot studentenwoningen wil SGP het woningtekort voor studenten bestrijden.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Bindend studieadvies
Het Bindend studieadvies (BSA) is een bepaald aantal studiepunten dat je in je eerste jaar moet halen. Wanneer je die studiepunten niet haalt, moet je met de opleiding stoppen. Iedere instelling bepaalt in grote mate zelf de regels rondom het BSA. Zo kan een instelling bepalen hoe hoog de studiepuntennorm moet zijn waaraan je als student moet voldoen. Daarnaast kan de overheid ook regels maken rondom het BSA. Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben voor het BSA.

VVD
VVD vindt dat het BSA bijdraagt aan een goede match tussen de student en de opleiding en wil daarom het BSA graag behouden zoals het is.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 vindt dat het BSA de mogelijke ontwikkeling en doorstroming van studenten moet bevorderden in plaats van beperken. De partij wil daarom dat het BSA niet meer bindend is, maar een echt advies. Bovendien willen ze dat het BSA niet standaard, maar alleen met een duidelijke reden wordt ingezet. Tot slot vindt D66 dat de norm voor het aantal studiepunten niet hoger mag liggen dan 40 studiepunten (ECTS).

Groenlinks
GroenLinks vindt dat het BSA niet meer bindend moet zijn, maar echt als een advies moet gelden. De definitieve beslissing over het wel of niet voortzetten van de opleiding ligt dan niet meer bij de instelling, maar bij de student.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SGP
De SGP vindt dat een BSA nuttig kan zijn, omdat het kan voorkomen dat studenten te laat in hun studie vastlopen. Ze vinden dat de criteria voor het BSA redelijk en helder moeten zijn.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Welzijn
Ze zeggen wel eens dat studeren de leukste tijd van je leven is, maar dat is het natuurlijk niet altijd. Het kan ook voorkomen dat je tijdens je studie veel druk en stress ervaart, of door persoonlijke omstandigheden tegen dingen aanloopt in je studie. Op studentenwelzijn wordt op verschillende manieren ingespeeld. Zo is er in het hoger onderwijs financiële ondersteuning voor studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen (het profileringsfonds), en is er op je onderwijsinstelling ondersteunend personeel aanwezig die je kunnen helpen. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot het studentenwelzijn.

VVD
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 wil investeren in studieadviseurs en vertrouwenspersonen op onderwijsinstellingen. Op deze manier willen ze een veilige leer- en werkomgeving voor studenten waarborgen.

Groenlinks
GroenLinks wil het profileringsfonds uitbreiden. Studenten moeten ook bij zwangerschap, ziekte en het doen van medezeggenschapswerk financieel ondersteund worden.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
De PvdA vindt dat er binnen onderwijsinstellingen meer aandacht moet worden besteed aan het op tijd signaleren van problemen bij studenten om het studentenwelzijn te verbeteren. Dit kan worden gedaan door meer vertrouwenspersonen aan te nemen en als onderwijsinstelling een actievere houding aan te nemen.

Christenunie
De ChristenUnie vindt dat er meer aandacht nodig is voor het welzijn van studenten, omdat studenten een toenemende studiedruk ervaren. Ze willen dat op alle instellingen laagdrempelige psychologische hulpverlening beschikbaar is. Daarnaast moet het profileringsfonds beter worden ingezet bij studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen. Tot slot wil de ChristenUnie meer rust in het hoger onderwijs creëren door de ongezonde prestatiedruk weg te halen bij jongeren, samen met het initiatief van de ChristenUnie voor Coalitie-Y.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren vindt dat de druk op studenten moet worden verlaagd. Ze willen een jaarlijkse meting naar studentenwelzijn uitvoeren in het kader van preventie, vroege signalering en taboedoorbreking. Daarnaast willen ze dat voor elke student de studieadviseur, studentendecaan of vertrouwenspersoon op een laagdrempelige manier toegankelijk is. Ook willen ze het aanbod van studentpsychologen vergroten, zodat studenten op een redelijke termijn terecht kunnen voor hulp. Tot slot wil de Partij voor de Dieren in het onderwijs voorlichting wordt geven over sekse-, gender- en seksuele diversiteit (LHBTIQA+) en dat vaardigheden die LHBTIQA+-acceptatie bevorderen onderdeel van docentenopleidingen.

SGP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

DENK
DENK wil dat alle scholen en instellingen beleid hebben om racisme tegen te gaan.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat studenten steeds minder ruimte krijgen om spannende ideeën te onderzoeken of te ontwikkelen. Zij willen daarom geen ‘cancel culture’, ‘diversity officers’ of ‘safe spaces’ op universiteiten. Forum voor Democratie vindt dat de universiteit een plek is waar de vrijheid van meningsuiting tot in de meest verregaande consequenties gehandhaafd moet worden.
Internationalisering
Je komt steeds vaker internationale studenten tegen op je instelling. De afgelopen tijd zijn meer studies Engelstalig geworden waardoor er ook meer internationale studenten in Nederland onderwijs kunnen volgen. Hier vind je welke plannen partijen hebben met betrekking tot internationalisering in het hoger onderwijs.

VVD
De VVD vindt dat het aantal internationale studenten in het onderwijs beperkt moet worden. De VVD wil voor iedere opleiding een maximum stellen aan het aantal studenten van buiten de EU. Ook willen ze binnen de EU een maximum kunnen stellen aan studenten uit andere EU-landen. Op deze manier willen ze de druk op het onderwijs verlichten en colleges in het Nederlands houden. Daarnaast wil de VVD buitenlandse studenten weren op grond van nationale veiligheid bij studies waar strategische kennis verworven kan worden.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Het CDA vindt dat internationalisering geen doel op zich moet zijn. De partij vindt het belangrijk dat internationalisering een toegevoegde waarde heeft voor de kwaliteit van het onderwijs, de student, of de arbeidsmarkt. Het CDA stelt voor om bacheloropleidingen op universiteiten in principe in het Nederlands aan te bieden. Zo hoopt het CDA dat Nederlandse vraagstukken niet weggedrukt worden door Engelstalig onderwijs.

D66
D66 is voor internationalisering zolang het de kwaliteit van onderwijs verbetert. Daarnaast willen ze dat iedere student minimaal één stage of semester in het buitenland kan volgen. Verder wil D66 dat instellingen in samenspraak met de gemeente een streefgetal voor het maximumaantal internationale studenten vaststelt, gebaseerd op beschikbare huisvestiging en voorzieningen. Tot slot wil de partij dat instellingen internationale studenten helpen met het vinden van een kamer.

Groenlinks
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
De ChristenUnie wil dat universiteiten voldoende ruimte en passende instrumenten moeten hebben om te sturen op het aantal (internationale) studenten.

Partij voor de Dieren
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SGP
De SGP vindt dat er alleen in het Engels onderwijs gegeven mag worden wanneer studenten hier meer voordeel van hebben dan onderwijs in het Nederlands. Verder vindt de SGP dat de overheid de instroom van studenten van buiten de EU moet beperken of daar de onderwijsinstellingen daarvoor ten minste ruimte moet geven. Dit zolang het bekostigingsmodel voor het aantal studenten niet verbetert.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil terughoudendheid bij het werven van internationale studenten en meer onderwijs in het Nederlands stimuleren.
Digitalisering
Het onderwijs is over de jaren heen sterk veranderd en gedigitaliseerd. Elke onderwijsinstelling kent inmiddels zijn eigen digitale omgeving en steeds meer onderwijs wordt (ook) in digitale vorm aangeboden. Dit proces van digitaal onderwijs is in een stroomversnelling gekomen sinds de coronacrisis. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot digitalisering van het onderwijs.

VVD
De VVD wil verplichten dat hoorcolleges op een toegankelijke manier online worden aangeboden.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Het CDA wil de ontwikkeling van online onderwijs versterken en daarnaast de kwaliteit van het online onderwijs vergroten.

D66
D66 vindt een combinatie van digitaal- en fysiek onderwijs wenselijk. Ze willen inzetten op de ontwikkeling van nationale standaarden en platforms, zodat docenten niet zelf het wiel opnieuw uit hoeven te vinden. Ook wil D66 geld beschikbaar stellen voor het ondersteunen van docenten in het geven van digitaal onderwijs, onder andere door software, apparatuur en begeleiding aan te bieden. Tot slot willen ze de privacy van studenten waarborgen bij het digitale onderwijs.

Groenlinks
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil dat studenten ‘proctoring software’ waarmee online gesurveilleerd kan worden bij tentamens kunnen weigeren. In plaats van software willen ze dat onderwijsinstellingen geholpen worden om tentamens op een veilige manier te organiseren.

SGP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil colleges van universiteiten zoveel mogelijk gratis beschikbaar stellen.
Persoonlijke ontwikkeling
Je studententijd is bij uitstek een tijd om je persoonlijk te ontwikkelen. Dat kan op verschillende manieren. Voor de ene student betekent dat zonder vertraging afstuderen, terwijl andere studenten meer tijd nodig hebben vanwege bijvoorbeeld mantelzorg, een bestuursjaar of vrijwilligerswerk. Die laatste groep zou misschien flexibeler willen studeren. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot de persoonlijke ontwikkeling van studenten.

VVD
De VVD wil flexibel hoger onderwijs mogelijk maken door de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderwijs (WHW) te vernieuwen. In deze wet zijn alle regels vastgelegd rondom het hoger onderwijs.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Het CDA wil de werkdruk voor studenten verlagen door het voor studenten mogelijk te maken om te betalen per studiepunt. Op deze manier willen ze ook studenten de ruimte bieden om activiteiten naast je opleiding te kunnen doen. Daarnaast wil het CDA aandacht vragen voor jongeren die in coronatijd achterstanden hebben opgelopen of geen stage konden lopen.

D66
D66 wil dat voltijd studeren (40 uur in de week) de norm blijft. Tegelijkertijd willen ze wel dat flexstuderen na het eerste studiejaar mogelijk wordt voor alle voltijdstudenten en dat dit vastgelegd wordt in de wet. D66 zou graag zien dat je als student afspraken maakt met de opleiding over welke vakken je het volgende jaar volgt, zodat je ook alleen voor die vakken hoeft te betalen.

Groenlinks
GroenLinks ziet dat er door de coronacrisis een groot tekort aan stageplaatsen dreigt te ontstaan. Om dit tegen te gaan willen ze een minimumpercentage aan stageplaatsen voor studenten invoeren voor grote organisaties. Groene bedrijven en organisaties in belangrijke sectoren krijgen hierbij extra ondersteuning.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
De PvdA vindt dat je als student recht hebt op een goede stageplaats. Zij vinden dan ook dat opleidingen verantwoordelijkheid moeten nemen voor genoeg stageplaatsen en daarover afspraken moeten maken met bedrijven. Daarnaast wil de PvdA dat iedere instelling een stagebemiddelingspunt opzet, een soort brug tussen scholen en bedrijven. Dit houdt goed zicht op de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs.

Christenunie
De ChristenUnie vindt dat het onderwijs geen bedrijf is en er minder nadruk moet liggen op 'rendement’. Zij vinden dat het onderwijs studenten kansen moet bieden voor een brede vorming en ontplooiing. Daarnaast vindt de ChristenUnie het belangrijk dat de geesteswetenschappen en opleidingen over kleine talen worden beschermd en niet zullen verdwijnen, zeker als het de laatste opleiding betreft. Ook wil de ChristenUnie dat er meer aandacht komt voor kleinere bètastudies en techniekopleidingen.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil dat flexstuderen het voor jou als student makkelijker wordt om een studiejaar te combineren met een bestuursfunctie of medezeggenschapsraad, mantelzorg of ander maatschappelijk werk. Zij willen dat je in zo'n jaar niet het volledige bedrag aan collegegeld hoeft te betalen. Daarnaast wil de Partij voor de Dieren dat er meer mogelijkheden komen om studiepunten te behalen met het doen van vrijwilligerswerk.

SGP
De SGP wil dat het mogelijk wordt om te betalen per studiepunt, met name voor studenten die in deeltijd studeren. SGP vindt betalen per studiepunt echter geen alternatief voor reguliere opleidingen.

DENK
DENK vindt dat iedere student een stageplek moet kunnen vinden. Zij willen dit bereiken door het invoeren van een stagegarantie vanuit de overheid.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Medezeggenschap
Als student kun je via de medezeggenschap meepraten over beslissingen binnen je instelling. Het gaat hier bijvoorbeeld om de begroting van de instelling, regels rondom examens of om hoeveel studieplekken er moeten zijn. Meepraten kan via medezeggenschapsraden: die bestaan voor de hele instelling, maar ook voor opleidingen of faculteiten/opleidingsclusters. Hier vind je welke partijen plannen hebben voor de medezeggenschap.

VVD
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 wil het geld, de scholing en de ondersteuning van de medezeggenschap regelen via een landelijk kader. De partij wil compensatie voor de studievertraging die medezeggenschappers oplopen, een verhoging van de minimaal aantal beschikbare uren per raadslid en een minimumbudget voor scholing vastleggen. Daarbij moeten bestuurders de medezeggenschap goed informeren over de rechten die raadsleden hebben.

Groenlinks
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
De PvdA wil dat studenten meer inspraak krijgen binnen het onderwijs.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
De Partij van de Dieren wil dat studenten en medewerkers meer invloed hebben op het bestuur van de instelling.

SGP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Investeringen in het hoger onderwijs
Hogescholen en universiteiten krijgen van de regering geld om onderwijs te kunnen geven en onderzoek uit te kunnen voeren. Het bedrag per student is in de afgelopen jaren afgenomen, waardoor er een grote behoefte is aan structureel hogere bekostiging en meer investeringen in het hoger onderwijs. Hieronder vind je de plannen van verschillende partijen over investeringen in het hoger onderwijs.

VVD
De VVD wil dat de bekostiging van het hoger onderwijs minder afhankelijk wordt van het aantal studenten. Er moet meer aandacht zijn voor kwaliteit als criterium. Ook wil de partij dat er meer geld vrijkomt voor technische studies.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 wil de kwaliteitsafspraken, het geld dat door de afschaffing van de basisbeurs is geïnvesteerd in het hoger onderwijs, structureel behouden. Toekomstige investeringen moeten volgens de partij ook structureel zijn en de partij ziet graag dat studenten, docenten en onderwijsbestuurders gezamenlijk blijven besluiten waar deze gelden heen gaan.

Groenlinks
GroenLinks wil universiteiten vooral bekostigen op basis van het aantal studenten en niet op het aantal diploma's. Op deze manier wil de partij meer ruimte creëren voor docenten voor het verrichten van onderzoek en onderwijs aan studenten.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
De PvdA wil veel geld investeren in het hoger onderwijs, boven op de bestaande investeringen. De partij wil dat deze investeringen eerlijk worden verdeeld tussen de studies die vallen onder de bèta-techniek, de alfa- en gammastudies en de medische wetenschappen.

Christenunie
De ChristenUnie wil dat de investeringen in het hoger onderwijs die voortkwamen uit de introductie van het leenstel overeind blijven. Daarnaast wil de partij dat studentenaantallen een kleinere rol gaan spelen in de bekostiging zodat er meer rust en voorspelbaarheid komt in het systeem.

Partij voor de Dieren
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SGP
De SGP wil de financiering van onderwijs beter laten passen bij de huidige studentenaantallen. Zolang dit niet gebeurt wil de partij dat het voor instellingen mogelijk is om de instroom van studenten van buiten de EU in te perken. De SGP wil het systeem van kwaliteitsafspraken stoppen en garanderen dat de basisbekostiging voldoende is.

DENK
Denk wil dat er meer geld vrij wordt gemaakt voor investeringen in het onderwijs.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil dat instellingen geen geld meer krijgen op basis van het aantal studenten dat een diploma haalt, de partij vindt dat de overheid op deze manier de daling van het niveau in onderwijs stimuleert.
Doorstroom
Doorstroom omvat extra studies de je na of tijdens je opleiding oppakt en het doorgaan op de arbeidsmarkt als je klaar bent met studeren. Zo kunnen mbo-studenten een hbo-opleiding gaan doen en bestaan er schakeltrajecten voor hbo-studenten die een universitaire master willen doen. Instellingen ontvangen hiervoor vanuit de overheid geen financiering. Instellingen moeten dit zelf bekostigen. Tot slot omvat doorstroom ook de stap van studeren naar de arbeidsmarkt.

VVD
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PVV
De PVV wil het mbo en het hbo goed op elkaar afstemmen en de overgang versoepelen, zodat doorstromen makkelijker wordt.

CDA
Het CDA wil de doorstroom van het mbo naar succesvolle associate degreeprogramma's verruimen. Een associate degree is een verkorte hbo-opleiding. Het CDA wil ook instellingen, ouders en aspirant-studenten stimuleren om voor opleidingen te kiezen waar vraag naar is op de arbeidsmarkt.

D66
D66 wil het makkelijker maken voor studenten om over te stappen tussen mbo, hbo en wo. Dit willen ze doen door schakeltrajecten onderdeel te maken van de reguliere financiering, zodat instellingen deze niet zelf hoeven te financieren. Ook wil D66 passende en effectieve leerroutes inrichten om bijvoorbeeld de mbo-hbo doorstroom te vereenvoudigen.

Groenlinks
GroenLinks wil dat je ook voor een tweede studie even veel betaalt als voor een eerste studie. GroenLinks wil dat het doen van een tweede studie beter betaalbaar wordt. Tot slot vindt GroenLinks het belangrijk dat schakeltrajecten tegen het normale collegegeldtarief te volgen zijn.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil de overgang voor studenten van het mbo naar het hbo verbeteren. Zij willen dit bereiken door te investeren in een nauwere samenwerking tussen het mbo en hbo.

SGP
De SGP wil het mbo, associate degrees en hbo beter op elkaar afstemmen en de overgangen tussen deze verschillende opleidingen versoepelen. Daarnaast vindt de SGP dat hogescholen een belangrijke rol moeten spelen in de ontwikkeling van werknemersvaardigheden bij studenten en het aanbieden van opleidingen in deeltijd. Tot slot vindt de SGP dat de universitaire bacheloropleiding een duidelijkere positie als toereikende voorbereiding op de arbeidsmarkt.

DENK
DENK wil afgestudeerden die geen baan kunnen vinden vanwege corona recht geven op kosteloze omscholing.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.
Compensatie leenstelselgeneratie
Veel partijen zijn het erover eens dat ze van het huidige leenstelsel af willen. Er zijn inmiddels veel (ex-)studenten die onder het sociaal leenstelsel hebben gestudeerd en daardoor een hoge studieschuld hebben opgebouwd. Verschillende politieke partijen zijn van mening dat deze studenten een tegemoetkoming zouden moeten ontvangen. Op deze pagina vind je welke partijen zich uitspreken over compensatie voor de zogenoemde ‘leenstelselgeneratie’.

VVD
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Groenlinks
GroenLinks wil dat ook de leenstelgeneratie het startkapitaal van 10.000 euro ontvangt.

SP
De SP wil dat er een compensatie komt voor (ex-) studenten die slachtoffer zijn geworden van het leenstelsel.

PvdA
De PvdA wil dat er een compensatie komt voor de leenstelselgeneratie die geen basisbeurs heeft gekregen.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
De PvdD vindt het belangrijk dat de 'leenstelsel-studenten' royaal gecompenseerd worden. Ze vinden onder andere een korting op je studieschuld een gepaste vorm van compensatie. .

SGP
De SGP wil dat studenten die onder het leenstelsel vallen compensatie krijgen, wanneer er een nieuw stelsel wordt ingevoerd.

DENK
Denk wil dat studenten die onder het leenstelsel geld hebben moeten lenen worden gecompenseerd.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil een gepaste compensatie voor de leenstelselgeneratie die geen gebruik heeft kunnen maken van de basisbeurs.
Studieschuld en nu?
Nadat je bent afgestudeerd ontvang je bericht van DUO over de definitieve hoogte van je studieschuld. Een studieschuld is een lening die je iedere maand aflost. Op het moment dat je een huis koopt kan een studieschuld dan ook invloed hebben op het bedrag dat je maximaal kunt lenen voor een hypotheek. Politieke partijen spreken zich uit over hoe groot die invloed moet zijn.

VVD
De VVD vindt dat de maximale hypotheek die je als afgestudeerde student kunt aanvragen verhoogd moet worden door de studieschuld minder zwaar mee te tellen. Ze willen dat het gebaseerd wordt op de werkelijke lasten van de studielening..

PVV
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

CDA
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

D66
D66 wil dat de berekening van de maximale hypotheek die je kan krijgen met een studieschuld realistischer wordt. D66 wil dan ook dat de werkelijke lasten worden meegerekend in plaats van een (vaste) fictieve rente.

Groenlinks
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

PvdA
De PvdA vindt dat een studieschuld minder zwaar mee zou moeten wegen bij het kopen van een huis.

Christenunie
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Partij voor de Dieren
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

SGP
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

DENK
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

50PLUS
Standpunt staat niet in verkiezingsprogramma.

Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat een studieschuld nooit mag worden meegerekend bij een hypotheekaanvraag.
Je hebt het gehaald!
Succes met het maken van je keuze! Als je vragen hebt kun je altijd bij ons of de politieke partijen terecht. Alle teksten zijn onze interpretatie van de gepubliceerde verkiezingsprogramma's. Deze site is een levend document, wijzigingen zullen worden bijgehouden.