Klaar voor de start…
Studiekeuze
Toelating en selectie
Studie-financiering
Huisvesting
Bindend studieadvies
Welzijn
Interna-tionalisering
Digitalisering
Persoonlijke ontwikkeling
Medezeggen-schap
Investeringen in het hoger onderwijs
Doorstroom
Compensatie leenstelsel generatie
Studieschuld en nu?
Finish!
De kieswijzer voor studenten!
Wat vind jíj belangrijk voor jouw studententijd? Deze website helpt je te ontdekken wat de invloed is van jouw stem op jouw studententijd. Als student kom je een aantal hobbels tegen in je studententijd. Het ISO neemt je mee langs die hobbels en laat zien wat politieke partijen voor standpunten hebben over studenten en het hoger onderwijs. De standpunten zijn gebaseerd op de verkiezingsprogramma's en input die we hebben gevraagd aan politieke partijen.
Start!Welk thema heeft je interesse?
Welk thema heeft je interesse?
De kieswijzer voor studenten!
Wat vind jíj belangrijk voor jouw studententijd? Deze website helpt je te ontdekken wat de invloed is van jouw stem op jouw studententijd. Als student kom je een aantal hobbels tegen in je studententijd. Het ISO neemt je mee langs die hobbels en laat zien wat politieke partijen voor standpunten hebben over studenten en het hoger onderwijs. De standpunten zijn gebaseerd op de verkiezingsprogramma's en input die we hebben gevraagd aan politieke partijen.
Welk thema heeft je interesse?
Welk thema heeft je interesse?
Studiekeuze
StudiekeuzeVoor je begint met studeren moet je eerst een studie kiezen. Dat kan best een lastige beslissing zijn. Vanuit de overheid bestaan er al verschillende initiatieven om je hierbij te helpen, zoals de Nationale Studenten Enquête of de studiekeuzecheck (dit wordt ook wel matching genoemd). Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben om de studiekeuze te vergemakkelijken.
VVD
Je kunt je op verschillende manieren oriënteren in de zoektocht naar een geschikte opleiding. De VVD wil dat opleidingen hiervoor digitale proefcolleges aanbieden voor aankomende studenten. Op deze manier kun je als student digitaal meekijken bij de studie en zo een betere overweging maken over of deze studie bij je past.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil instellingen, ouders en aankomend studenten stimuleren om voor opleidingen te kiezen waar vraag naar is op de arbeidsmarkt.
D66
Om te bepalen of een mogelijke opleiding goed bij je past, neem je als student deel aan de studiekeuzecheck (ofwel matching). D66 wil dat studenten en docenten van de opleiding meehelpen en beslissen over de inhoud, zodat er beter kan worden gekeken of jij en de opleiding een match kunnen zijn.
Groenlinks
GroenLinks wil betere voorlichting voor studenten, zodat je een goede onderbouwde studiekeuze kan maken. Daarnaast wil GroenLinks dat er meer werk gemaakt wordt van de begeleiding van studenten en studiekeuzegesprekken, zodat studenten tijdig kunnen overstappen naar een andere studie.
SP
De resultaten van de Nationale Studenten Enquête (NSE) helpen aankomend studenten bij het zoeken naar een opleiding die bij hen past. De SP vindt dat deelname aan de NSE voor alle instellingen verplicht moet zijn.
PvdA
Standpunt tot op heden onbekend.
Christenunie
De ChristenUnie vindt een warme overgang tussen het voortgezet onderwijs en het hoger onderwijs belangrijk en wil op deze manier studie-uitval verminderen. Ze willen dit bereiken door een studiekeuzecheck (ofwel matching) en het voeren van een startgesprek aan het begin van je opleiding met je decaan of studiebegeleider.
Partij voor de Dieren
Standpunt tot op heden onbekend.
SGP
Standpunt tot op heden onbekend.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Toelating en selectie
Als je een opleiding hebt uitgekozen, moet je je daarvoor inschrijven. Niet voor elke opleiding kan dit zomaar, soms zijn er toelatingscriteria of een selectieprocedure. Dit wordt niet alleen vanuit je onderwijsinstelling bepaald, ook beleid van de overheid heeft hier veel invloed op. Zo stelt de overheid bijvoorbeeld vast aan welke regels instellingen zich moeten houden bij selectie. Daarnaast is de hoogte van het collegegeld door de overheid vastgesteld, met een aantal uitzonderingen voor speciale opleidingen. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot toelating, selectie en collegegeld.
VVD
De VVD vindt dat onderwijsinstellingen de vrijheid moeten hebben om zelf te bepalen of ze werken met selectie of niet. Onderwijsinstellingen kunnen zo zelf inschatten wat nodig is om een goede match tussen student en opleiding te krijgen. De VVD wil voor sommige opleidingen het collegegeld verlagen. Ze willen dit doen voor opleidingen die mensen klaarstomen voor een sector waarin op dit moment tekorten bestaan op de arbeidsmarkt.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA vindt het belangrijk dat we met selectie opletten dat we niet hele groepen uitsluiten, bijvoorbeeld eerstegeneratiestudenten. Daarnaast vindt het CDA het belangrijk om decentrale loting mogelijk te maken. De partij ziet selectie helaas steeds meer als noodzakelijk om grip te krijgen op de enorme (internationale) toestroom naar universiteiten.
D66
D66 vindt dat er te veel en te vaak met toelatingscriteria en selectieprocedures wordt gewerkt. Ze willen dat bacheloropleidingen, schakelprogramma's, pre-masters en masteropleidingen alleen studenten mogen selecteren als er meer aanmeldingen zijn dan dat er plekken zijn. Daarnaast vinden ze dat de selectiemethoden wetenschappelijk onderbouwd moeten zijn. Tot slot wil D66 dat je straks bij een tweede studie niet meer het instellingscollegegeld hoeft te betalen, maar net zoals bij je eerste studie het door de overheid vastgestelde collegegeld betaalt.
Groenlinks
GroenLinks vindt dat het hoger onderwijs voor iedereen toegankelijk moet zijn en ziet dat selectie aan de poort gelijke kansen in de weg staat. Daarnaast wil GroenLinks dat studenten alleen geselecteerd worden als zij zich aanmelden voor uitzonderlijke studies. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het conservatorium of bepaalde geneeskundestudies. Verder wil GroenLinks dat het volgen van een tweede studie beter betaalbaar wordt.
SP
De SP vindt dat selectie alleen mag worden ingezet als er meer aanmeldingen dan plekken op de opleiding zijn. Bovendien vindt de SP dat de selectiemethoden wetenschappelijk onderbouwd moeten zijn.
PvdA
De PvdA vindt dat bij selectie in hoger onderwijs meer oog moet zijn voor kansengelijkheid. Daarom kijkt de PvdA naar alternatieve instrumenten die kansenongelijkheid niet aanwakkeren, zoals loting. Dit in plaats van uitgebreide selectieprocedures, omdat de PvdA ziet dat dit studenten met een migratieachtergrond of met een beperking benadeelt.
Christenunie
De ChristenUnie vindt dat universiteiten voldoende ruimte en passende instrumenten moeten hebben om te sturen op het aantal (internationale) studenten. Verder is de ChristenUnie voorstander van gesprekken waarin wordt gekeken of er op basis van jouw motivatie voor een studie een klik is met de opleiding.
Wil je een tweede studie doen? De ChristenUnie wil dat het collegegeld voor een tweede studie door de overheid wettelijk vastgelegd is. Dat betekent dat onderwijsinstellingen geen hoger collegegeld kunnen vragen aan studenten die een tweede studie willen volgen.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil het wettelijke collegegeld fors verlagen. Daarnaast willen ze dat het collegegeld straks voor iedereen gelijk is, ongeacht het aantal eerder gevolgde studies of behaalde diploma’s.
SGP
De SGP vindt dat onderwijsinstellingen zelf de overweging zouden moeten maken of selectie nodig is om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen garanderen.
DENK
DENK vindt dat wanneer opleidingen maar een maximaal aantal studenten kunnen toelaten tot de opleiding, ze voor de beschikbare plekken gebruik moeten maken van loting. Ze vinden dat er op deze manier een eerlijkere afspiegeling komt onder de toegelaten studenten.
50PLUS
50Plus vindt dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs gewaarborgd moet blijven. (Hier worden geen concrete plannen voor genoemd).
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat instellingen strengere toelatingseisen moeten stellen. Ze vinden dat er op deze manier meer ruimte ontstaat voor de meest gemotiveerde studenten en massaal onderwijs verminderd wordt.
Studiefinanciering
Als student heb je veel uitgaven: je moet collegegeld betalen, vaak een kamer huren en eten is ook fijn om te kunnen kopen. Het huidige studiefinancieringsstelsel heet het sociaal leenstelsel en bestaat sinds de afschaffing van de basisbeurs. Afhankelijk van het inkomen van je ouders heb je recht op een aanvullende beurs. Om verder rond te komen kun je geld lenen van de overheid. Tot slot heb je als student recht op het studentenreisproduct waarmee je of doordeweeks of in het weekend gratis kan reizen. Hier vind je hoe de partijen het stelsel er de komende jaren uit willen laten zien.
VVD
De VVD wil graag het sociaal leenstelsel behouden, omdat op deze manier het hoger onderwijs laagdrempelig en toegankelijk is voor iedereen. Voor studenten uit gezinnen met een lager inkomen blijft de aanvullende beurs beschikbaar, zodat iedereen kan studeren ongeacht het inkomen van je ouders. Het geld dat vrijkomt door het sociaal leenstelsel wordt geïnvesteerd in de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs.
PVV
De PVV wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen.
CDA
Het CDA wil het huidige leenstelsel vervangen door een basisbeurs die je ontvangt tijdens de nominale duur van de bachelor- en masterfase en maakt een onderscheid tussen thuis- en uitwonende studenten. Tot slot wil het CDA de Ov-studentenkaart behouden.
D66
D66 wil gaan werken met een nieuw systeem, waarin toeslagen (zoals huur- of zorgtoeslag) vervangen worden door korting op belastingen. Die belastingkorting zorgt ervoor dat de meeste studenten een beurs van 300 euro per maand kunnen ontvangen. Daarnaast wil D66 de al bestaande aanvullende beurs verbreden, waarbij studenten met ouders die tot 70.000 euro per jaar verdienen een beurs van maximaal 400 euro ontvangen. Zo krijgt 6 op de 10 studenten recht op een aanvullende beurs.
Groenlinks
GroenLinks wil dat studenten een inkomensafhankelijke studiebeurs van maximaal 400 euro krijgen. Deze beurs komt beschikbaar voor studenten met ouders die tot 100.000 euro per jaar verdienen. Daarnaast ontvangt iedere 18-jarige een startkapitaal van 10.000 euro. De eerste vijf jaar kan het startkapitaal worden gebruikt voor lesgeld, collegegeld of studiekosten. Vanaf je 23e is het startkapitaal vrij beschikbaar als investering in je toekomst.
Als het aan GroenLinks ligt gaat het studentenreisproduct de hele week gelden, ook tijdens de zomer. De kosten van het reisproduct worden daarnaast ook kwijtgescholden als een student die studie niet haalt.
SP
De SP wil dat alle studenten een studiebeurs krijgen. Daarnaast willen ze dat studenten uit gezinnen met een lager inkomen daar bovenop ook een aanvullende beurs ontvangen, zodat studeren voor iedereen mogelijk is.
PvdA
De PvdA wil dat de basisbeurs weer terugkomt voor alle studenten. Daarnaast willen ze de aanvullende beurs behouden en deze breder maken. Zo kunnen ook studenten met ouders die een middeninkomen hebben gebruik maken van de aanvullende beurs. De aanvullende beurs is nu alleen beschikbaar voor studenten met ouders met een laag inkomen. Dit nieuwe stelsel zal gefinancierd worden door een progressief belastingstelsel waar de hoogste inkomens 60% belasting moeten afstaan
Christenunie
De ChristenUnie wil dat alle studenten die op kamers wonen een beurs van 550 euro per maand ontvangen. Als een student naast zijn studie werkt en meer dan 20.000 euro verdient, bouwt deze beurs af tot 300 euro. Thuiswonende studenten moeten volgens de ChristenUnie tussen de 150 en 275 euro per maand krijgen, afhankelijk van het inkomen van het huishouden waar je deel van uitmaakt. Tot slot wil de ChristenUnie de aanvullende beurs van 200 euro behouden en moet de Ov-studentenkaart blijven.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen. De OV-kaart is een gift en blijft geldig zolang de student studiefinanciering ontvangt.
SGP
De SGP wil de aanvullende beurs uitbreiden. Dit houdt in dat ook studenten met ouders met een middeninkomen recht krijgen op een beurs, zodat zij minder financiële stress zullen ervaren.
DENK
DENK wil het huidige stelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen.
50PLUS
50PLUS wil de basisbeurs weer terugbrengen.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil het huidige leenstelsel afschaffen en de basisbeurs weer terugbrengen. Daarnaast wil Forum voor Democratie dat de OV-kaart zowel in het weekend als doordeweeks geldig is en geldig blijft zolang je als student ingeschreven staat bij een opleiding.
Huisvesting
Als student wil je vaak graag wonen in de stad waar je studeert. In veel studentensteden is veel vraag naar woningen en is het aanbod beperkt. Dit maakt het vaak lastig om als student een kamer te vinden en kan ook zorgen voor hoge huurprijzen. Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot studentenhuisvesting.
VVD
Standpunt tot op heden onbekend.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil één miljoen woningen bouwen tot 2030, waarvan een kwart voor jongeren/starters. Huurexcessen moeten aangepakt worden volgens de CDA, juist in studentensteden.
D66
Standpunt tot op heden onbekend.
Groenlinks
GroenLinks wil dat studenten die veel huur moeten betalen voor een kamers in studentenhuizen, recht krijgen op huurtoeslag. Daarnaast wil GroenLinks ook tienduizenden studentenwoningen bijbouwen, waarbij ze gezamenlijke woonvormen willen stimuleren om contact tussen studenten te bevorderen.
SP
De SP komt op voor studenten die te veel geld moeten betalen voor een kleine kamer en wil de zogeheten huisjesmelkers aanpakken. Bovendien vindt de SP dat studenten meer huurbescherming moeten krijgen, omdat je als student nu nog vaak fors meer betaalt dan andere huurders. Verder wil de SP gemeenten meer mogelijkheden geven om leegstaande kantoren, winkels en bedrijfspanden om te bouwen tot huisvesting en vastgoedbazen aan te pakken. Op deze manier wil de SP extra woonruimte voor jongeren en starters creëren.
PvdA
De PvdA vindt dat huisjesmelkers misbruik maken van de woningnood en veel te hoge huren vragen. Volgens de PvdA betalen studenten vaak te veel geld voor hun kamer. Bij zo'n grote stap als op kamers gaan, vindt de PvdA dat alles goed geregeld moet zijn. Daarom moet er volgens de PvdA een boete komen voor huisjesmelkers die te hoge huren vragen zodat studenten beter beschermd worden.
Christenunie
De ChristenUnie wil dat meer gemeentes een vergunning voor verhuurders van kamers of appartementen invoeren. Zo wil de ChristenUnie voorkomen dat je als student een te hoge huur betaalt, er slecht onderhoud gepleegd wordt of er onnodige tussenpersonen zijn.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil extra duurzame studentenwoningen realiseren, bij voorkeur door het ombouwen van leegstaande gebouwen of kantoren. Op plekken waar een dringende behoefte is aan woningen willen ze duurzame en volledig herbruikbare flexwoningen inzetten. Dit zijn kleine verplaatsbare woningen die op verschillende manieren kunnen worden ingezet.
SGP
De SGP vindt dat er veel meer aandacht moet zijn voor betaalbare huisvesting voor studenten. Door leegstaande kantoorpanden om te bouwen tot studentenwoningen wil SGP het woningtekort voor studenten bestrijden.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Bindend studieadvies
Het Bindend studieadvies (BSA) is een bepaald aantal studiepunten dat je in je eerste jaar moet halen. Wanneer je die studiepunten niet haalt, moet je met de opleiding stoppen. Iedere instelling bepaalt in grote mate zelf de regels rondom het BSA. Zo kan een instelling bepalen hoe hoog de studiepuntennorm moet zijn waaraan je als student moet voldoen. Daarnaast kan de overheid ook regels maken rondom het BSA. Op deze pagina vind je welke partijen plannen hebben voor het BSA.
VVD
VVD vindt dat het BSA bijdraagt aan een goede match tussen de student en de opleiding en wil daarom het BSA graag behouden zoals het is.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
De politieke discussie over het BSA lijkt volgens het CDA veelal platgeslagen. Je bent voor of tegen. Het CDA vindt het belangrijk om de balans te hervinden tussen de lat hoog houden én studenten niet onnodig weg te sturen. Wij hebben recent een voorstel gedaan voor een alternatief, namelijk een doorstroomnorm. Studenten die hun punten in het eerste studiejaar niet halen, hoeven niet van de opleiding te vertrekken, maar krijgen onder goede begeleiding de kans vakken in te halen. Tot die tijd mogen ze nog niet doorstromen naar het tweede jaar van de opleiding.
D66
D66 vindt dat het BSA de mogelijke ontwikkeling en doorstroming van studenten moet bevorderden in plaats van beperken. De partij wil daarom dat het BSA niet meer bindend is, maar een echt advies. Bovendien willen ze dat het BSA niet standaard, maar alleen met een duidelijke reden wordt ingezet. Tot slot vindt D66 dat de norm voor het aantal studiepunten niet hoger mag liggen dan 40 studiepunten (ECTS).
Groenlinks
GroenLinks vindt dat het BSA niet meer bindend moet zijn, maar echt als een advies moet gelden. De definitieve beslissing over het wel of niet voortzetten van de opleiding ligt dan niet meer bij de instelling, maar bij de student. GroenLinks vindt dat het vaststellen van studiesucces via snelle resultaten een beperkte benadering is en een afstandelijke relatie tussen de instelling en jou als student creëert. In plaats daarvan wil GroenLinks goede begeleiding, begrip voor persoonlijke situaties en een volwassen gesprek over de studievoortgang.
SP
De SP is tegenstander van het BSA, omdat het BSA volgens de SP leidt tot het rondpompen van studenten en kan zorgen voor hogere kosten voor jou als student.
PvdA
Een echt ‘advies’ is natuurlijk nooit ‘bindend’. Wat de PvdA betreft is het bindend studieadvies een onnodige bron van stress voor studenten. De onzekere tijd van de coronacrisis heeft verder verduidelijkt dat het BSA moet worden geschrapt.
Christenunie
De ChristenUnie vindt het belangrijk dat er wel een studieadvies blijft vanuit onderwijsinstellingen, maar dit advies moet niet-bindend zijn en enkel adviserend.
Partij voor de Dieren
Standpunt tot op heden onbekend.
SGP
De SGP vindt dat een BSA nuttig kan zijn, omdat het kan voorkomen dat studenten te laat in hun studie vastlopen. Ze vinden dat de criteria voor het BSA redelijk en helder moeten zijn.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Welzijn
Ze zeggen wel eens dat studeren de leukste tijd van je leven is, maar dat is het natuurlijk niet altijd. Het kan ook voorkomen dat je tijdens je studie veel druk en stress ervaart, of door persoonlijke omstandigheden tegen dingen aanloopt in je studie. Op studentenwelzijn wordt op verschillende manieren ingespeeld. Zo is er in het hoger onderwijs financiële ondersteuning voor studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen (het profileringsfonds), en is er op je onderwijsinstelling ondersteunend personeel aanwezig die je kunnen helpen. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot het studentenwelzijn.
VVD
Standpunt tot op heden onbekend.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Om de werkdruk voor studenten te verlagen maken we in de bekostiging van het hoger onderwijs meer ruimte voor financiering per studiepunt.
Het CDA wil een bijzonder kenmerk ‘zorg en welzijn’ introduceren voor instellingen. Het CDA zou graag willen dat instellingen zich kunnen onderscheiden wanneer ze voldoende aandacht hebben voor het studentenwelzijn.
D66
D66 wil investeren in studieadviseurs en vertrouwenspersonen op onderwijsinstellingen. Op deze manier willen ze een veilige leer- en werkomgeving voor studenten waarborgen.
Groenlinks
GroenLinks wil het profileringsfonds uitbreiden. Studenten moeten ook bij zwangerschap, ziekte en het doen van medezeggenschapswerk financieel ondersteund worden. Bovendien vindt GroenLinks het in het kader van studentenwelzijn belangrijk dat je als student de ruimte hebt om je eigen studietempo te bepalen. Zij willen dit bereiken door het BSA af te schaffen.
SP
De SP wil dat er onderzoek gedaan wordt naar het welzijn van studenten. Daarnaast vindt de SP dat er op iedere hogeschool en universiteit laagdrempelige hulp voor studenten met psychische problemen zou moeten zijn.
PvdA
De PvdA vindt dat er binnen onderwijsinstellingen meer aandacht moet worden besteed aan het op tijd signaleren van problemen bij studenten om het studentenwelzijn te verbeteren. Dit kan worden gedaan door meer vertrouwenspersonen aan te nemen en als onderwijsinstelling een actievere houding aan te nemen.
Christenunie
De ChristenUnie vindt dat er meer aandacht nodig is voor het welzijn van studenten, omdat studenten een toenemende studiedruk ervaren. Ze willen dat op alle instellingen laagdrempelige psychologische hulpverlening beschikbaar is. Daarnaast moet volgens de ChristenUnie het profileringsfonds beter worden ingezet bij studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen. Ook wil de ChristenUnie onderwijsinstellingen stimuleren meer maatwerk te bieden bij zaken als aanwezigheidsplicht en deadlines als dat de student kan helpen. Tot slot wil de ChristenUnie meer rust in het hoger onderwijs creëren door de ongezonde prestatiedruk weg te halen bij jongeren, samen met het initiatief van de ChristenUnie voor Coalitie-Y.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren vindt dat de druk op studenten moet worden verlaagd. Ze willen een jaarlijkse meting naar studentenwelzijn uitvoeren in het kader van preventie, vroege signalering en taboedoorbreking. Daarnaast willen ze dat voor elke student de studieadviseur, studentendecaan of vertrouwenspersoon op een laagdrempelige manier toegankelijk is. Ook willen ze het aanbod van studentpsychologen vergroten, zodat studenten op een redelijke termijn terecht kunnen voor hulp. Tot slot wil de Partij voor de Dieren in het onderwijs voorlichting wordt geven over sekse-, gender- en seksuele diversiteit (LHBTIQA+) en dat vaardigheden die LHBTIQA+-acceptatie bevorderen onderdeel van docentenopleidingen.
SGP
Standpunt tot op heden onbekend.
DENK
DENK wil dat alle scholen en instellingen beleid hebben om racisme tegen te gaan.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat studenten steeds minder ruimte krijgen om spannende ideeën te onderzoeken of te ontwikkelen. Zij willen daarom geen ‘cancel culture’, ‘diversity officers’ of ‘safe spaces’ op universiteiten. Forum voor Democratie vindt dat de universiteit een plek is waar de vrijheid van meningsuiting tot in de meest verregaande consequenties gehandhaafd moet worden.
Internationalisering
Je komt steeds vaker internationale studenten tegen op je instelling. De afgelopen tijd zijn meer studies Engelstalig geworden waardoor er ook meer internationale studenten in Nederland onderwijs kunnen volgen. Hier vind je welke plannen partijen hebben met betrekking tot internationalisering in het hoger onderwijs.
VVD
De VVD wil een duidelijke strategie om internationaal talent aan te trekken, te binden aan, en zo te behouden in Nederland. Het doel hiervan is om kansrijke internationalisering te versterken en een te hoge mate van internationalisering tegen te gaan. Bijvoorbeeld door het kunnen maximeren van het aantal buitenlandse studenten per opleiding. Daarnaast wil de VVD buitenlandse studenten weren op grond van nationale veiligheid bij studies waar strategische kennis verworven kan worden.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA vindt dat internationalisering geen doel op zich moet zijn. De partij vindt het belangrijk dat internationalisering een toegevoegde waarde heeft voor de kwaliteit van het onderwijs, de student, of de arbeidsmarkt. Het CDA stelt voor om bacheloropleidingen op universiteiten in principe in het Nederlands aan te bieden. Zo hoopt het CDA dat Nederlandse vraagstukken niet weggedrukt worden door Engelstalig onderwijs.
D66
D66 is voor internationalisering zolang het de kwaliteit van onderwijs verbetert. Daarnaast willen ze dat iedere student minimaal één stage of semester in het buitenland kan volgen. Verder wil D66 dat instellingen in samenspraak met de gemeente een streefgetal voor het maximumaantal internationale studenten vaststelt, gebaseerd op beschikbare huisvestiging en voorzieningen. Tot slot wil de partij dat instellingen internationale studenten helpen met het vinden van een kamer.
Groenlinks
GroenLinks gelooft in de kracht van de internationale verbinding in het onderwijs. Een belangrijke kanttekening is dat internationale studenten niet puur moeten worden aangetrokken door instellingen zodat ze meer geld ontvangen vanuit de Rijksoverheid. Tot slot vindt GroenLinks het belangrijk dat onderwijsinstellingen verantwoordelijkheid nemen voor internationale studenten, bijvoorbeeld bij het vinden van een kamer.
SP
De SP vindt dat er een duidelijke financiële prikkel is voor instellingen om te internationaliseren. Deze prikkel dient te verdwijnen.
PvdA
De PvdA ziet internationalisering in de eerste plaats als een verrijking van het onderwijs. De PvdA gunt iedereen een internationale studie-ervaring, zowel als Nederlandse student in het buitenlands of als uitwisselingsstudent in Nederland. De PvdA vindt dat internationalisering niet mag leiden tot hogere werkdruk voor wetenschappelijk personeel, internationalisering vraagt ook om extra financiering van instellingen.
Christenunie
De ChristenUnie wil dat universiteiten voldoende ruimte en passende instrumenten moeten hebben om te sturen op het aantal (internationale) studenten.
Partij voor de Dieren
Standpunt tot op heden onbekend.
SGP
De SGP vindt dat er alleen in het Engels onderwijs gegeven mag worden wanneer studenten hier meer voordeel van hebben dan onderwijs in het Nederlands. Verder vindt de SGP dat de overheid de instroom van studenten van buiten de EU moet beperken of daar de onderwijsinstellingen daarvoor ten minste ruimte moet geven. Dit zolang het bekostigingsmodel voor het aantal studenten niet verbetert.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil terughoudendheid bij het werven van internationale studenten en meer onderwijs in het Nederlands stimuleren.
Digitalisering
Het onderwijs is over de jaren heen sterk veranderd en gedigitaliseerd. Elke onderwijsinstelling kent inmiddels zijn eigen digitale omgeving en steeds meer onderwijs wordt (ook) in digitale vorm aangeboden. Dit proces van digitaal onderwijs is in een stroomversnelling gekomen sinds de coronacrisis. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot digitalisering van het onderwijs.
VVD
De VVD wil verplichten dat hoorcolleges op een toegankelijke manier online worden aangeboden.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil de ontwikkeling van online onderwijs versterken en daarnaast de kwaliteit van het online onderwijs vergroten. Dit mag echter niet ten koste gaan van het fysieke onderwijs.
D66
D66 vindt een combinatie van digitaal- en fysiek onderwijs wenselijk. Ze willen inzetten op de ontwikkeling van nationale standaarden en platforms, zodat docenten niet zelf het wiel opnieuw uit hoeven te vinden. Ook wil D66 geld beschikbaar stellen voor het ondersteunen van docenten in het geven van digitaal onderwijs, onder andere door software, apparatuur en begeleiding aan te bieden. Tot slot willen ze de privacy van studenten waarborgen bij het digitale onderwijs.
Groenlinks
GroenLinks ziet dat de coronacrisis de digitalisering in het onderwijs enorm heeft versneld. Na de crisis wil GroenLinks de goede kanten hiervan behouden, maar vindt ook dat onderwijs op afstand niet gebruikt mag worden als middel om te bezuinigen. Daarnaast wil GroenLinks dat onderwijsinstellingen alleen gebruik maken van veilige en privacy vriendelijke elektronische onderwijssystemen. GroenLinks vindt 'proctoring software’ dan ook onwenselijk.
SP
De SP vindt ontwikkelingen zoals 'proctoring software’ onwenselijk. Daarnaast wil de SP dat online colleges niet de standaard worden.
PvdA
De PvdA ziet dat digitalisering ook leidt tot meer werk voor onderwijsinstellingen en vinden het belangrijk dat daar ook voldoende geld voor beschikbaar wordt gesteld vanuit de overheid.
Christenunie
Standpunt tot op heden onbekend.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil dat studenten ‘proctoring software’ waarmee online gesurveilleerd kan worden bij tentamens kunnen weigeren. In plaats van software willen ze dat onderwijsinstellingen geholpen worden om tentamens op een veilige manier te organiseren.
SGP
Standpunt tot op heden onbekend.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil colleges van universiteiten zoveel mogelijk gratis beschikbaar stellen.
Persoonlijke ontwikkeling
Je studententijd is bij uitstek een tijd om je persoonlijk te ontwikkelen. Dat kan op verschillende manieren. Voor de ene student betekent dat zonder vertraging afstuderen, terwijl andere studenten meer tijd nodig hebben vanwege bijvoorbeeld mantelzorg, een bestuursjaar of vrijwilligerswerk. Die laatste groep zou misschien flexibeler willen studeren. Hier vind je welke partijen plannen hebben met betrekking tot de persoonlijke ontwikkeling van studenten.
VVD
De VVD wil flexibel hoger onderwijs mogelijk maken door de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderwijs (WHW) te vernieuwen. In deze wet zijn alle regels vastgelegd rondom het hoger onderwijs.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil de werkdruk voor studenten verlagen door het voor studenten mogelijk te maken om te betalen per studiepunt. Op deze manier willen ze ook studenten de ruimte bieden om activiteiten naast je opleiding te kunnen doen. Daarnaast wil het CDA aandacht vragen voor jongeren die in coronatijd achterstanden hebben opgelopen of geen stage konden lopen.
D66
D66 wil dat voltijd studeren (40 uur in de week) de norm blijft. Tegelijkertijd willen ze wel dat flexstuderen na het eerste studiejaar mogelijk wordt voor alle voltijdstudenten en dat dit vastgelegd wordt in de wet. D66 zou graag zien dat je als student afspraken maakt met de opleiding over welke vakken je het volgende jaar volgt, zodat je ook alleen voor die vakken hoeft te betalen.
Groenlinks
Wat betreft stages ziet GroenLinks dat er door de coronacrisis een groot tekort aan stageplaatsen dreigt te ontstaan. Om dit tegen te gaan willen ze een minimumpercentage aan stageplaatsen voor studenten invoeren voor grote organisaties. Groene bedrijven en organisaties in belangrijke sectoren krijgen hierbij extra ondersteuning. Om stagediscriminatie tegen te gaan, wil GroenLinks onderwijsinstellingen stimuleren om stageplekken toe te wijzen in plaats van studenten te laten solliciteren. Tot slot wil GroenLinks voor stages een minimale stagevergoeding invoeren.
SP
Standpunt tot op heden onbekend.
PvdA
De PvdA vindt dat je als student recht hebt op een goede stageplaats. Zij vinden dan ook dat opleidingen verantwoordelijkheid moeten nemen voor genoeg stageplaatsen en daarover afspraken moeten maken met bedrijven. Daarnaast wil de PvdA dat iedere instelling een stagebemiddelingspunt opzet, een soort brug tussen scholen en bedrijven. Dit houdt goed zicht op de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs.
Christenunie
De ChristenUnie vindt dat het onderwijs geen bedrijf is en er minder nadruk moet liggen op 'rendement'. Zij vinden dat het onderwijs studenten kansen moet bieden voor een brede vorming en ontplooiing.
Tot slot vindt de ChristenUnie het belangrijk dat de geesteswetenschappen en opleidingen over kleine talen worden beschermd, zeker als het de laatste opleiding betreft. Ook wil de ChristenUnie dat er meer aandacht komt voor kleinere bètastudies en techniekopleidingen.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil dat flexstuderen het voor jou als student makkelijker wordt om een studiejaar te combineren met een bestuursfunctie of medezeggenschapsraad, mantelzorg of ander maatschappelijk werk. Zij willen dat je in zo'n jaar niet het volledige bedrag aan collegegeld hoeft te betalen. Daarnaast wil de Partij voor de Dieren dat er meer mogelijkheden komen om studiepunten te behalen met het doen van vrijwilligerswerk.
SGP
De SGP wil dat het mogelijk wordt om te betalen per studiepunt, met name voor studenten die in deeltijd studeren. SGP vindt betalen per studiepunt echter geen alternatief voor reguliere opleidingen.
DENK
DENK vindt dat iedere student een stageplek moet kunnen vinden. Zij willen dit bereiken door het invoeren van een stagegarantie vanuit de overheid.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Medezeggenschap
Als student kun je via de medezeggenschap meepraten over beslissingen binnen je instelling. Het gaat hier bijvoorbeeld om de begroting van de instelling, regels rondom examens of om hoeveel studieplekken er moeten zijn. Meepraten kan via medezeggenschapsraden: die bestaan voor de hele instelling, maar ook voor opleidingen of faculteiten/opleidingsclusters. Hier vind je welke partijen plannen hebben voor de medezeggenschap.
VVD
Standpunt tot op heden onbekend.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Standpunt tot op heden onbekend.
D66
D66 wil het geld, de scholing en de ondersteuning van de medezeggenschap regelen via een landelijk kader. De partij wil compensatie voor de studievertraging die medezeggenschappers oplopen, een verhoging van de minimaal aantal beschikbare uren per raadslid en een minimumbudget voor scholing vastleggen. Daarbij moeten bestuurders de medezeggenschap goed informeren over de rechten die raadsleden hebben.
Groenlinks
GroenLinks vindt dat inspraak van studenten en medewerkers hand in hand gaat met kwalitatief goed onderwijs. Echter vindt GroenLinks dat de wetgeving achterloopt op het mogelijk maken van meer inspraak. GroenLinks wil daarom dat de regering in gesprek gaat met wetenschappers, docenten en studenten om wetgeving over medezeggenschap te moderniseren.
SP
De SP vindt dat de medezeggenschap versterkt en beter gefaciliteerd moet worden en willen dit ook vastleggen in de wet. Volgens de SP moeten studenten in de medezeggenschap bovendien een passende vergoeding krijgen.
PvdA
De PvdA wil dat studenten meer inspraak krijgen binnen het onderwijs.
Christenunie
Standpunt tot op heden onbekend.
Partij voor de Dieren
De Partij van de Dieren wil dat studenten en medewerkers meer invloed hebben op het bestuur van de instelling.
SGP
Standpunt tot op heden onbekend.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Investeringen in het hoger onderwijs
Hogescholen en universiteiten krijgen van de regering geld om onderwijs te kunnen geven en onderzoek uit te kunnen voeren. Het bedrag per student is in de afgelopen jaren afgenomen, waardoor er een grote behoefte is aan structureel hogere bekostiging en meer investeringen in het hoger onderwijs. Hieronder vind je de plannen van verschillende partijen over investeringen in het hoger onderwijs.
VVD
De VVD wil dat de bekostiging van het hoger onderwijs minder afhankelijk wordt van het aantal studenten. Er moet meer aandacht zijn voor kwaliteit als criterium. Ook wil de partij dat er meer geld vrijkomt voor technische studies.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA blijft investeren in het hoger onderwijs zoals vastgelegd in de kwaliteitsafspraken (het geld dat door de afschaffing van de basisbeurs is geïnvesteerd in het hoger onderwijs). Dit gaat om een oplopend bedrag tot jaarlijks 573 miljoen euro in 2024.
D66
D66 wil de kwaliteitsafspraken, het geld dat door de afschaffing van de basisbeurs is geïnvesteerd in het hoger onderwijs, structureel behouden. Toekomstige investeringen moeten volgens de partij ook structureel zijn en de partij ziet graag dat studenten, docenten en onderwijsbestuurders gezamenlijk blijven besluiten waar deze gelden heen gaan.
Groenlinks
GroenLinks wil universiteiten vooral bekostigen op basis van het aantal studenten en niet op het aantal diploma's. Op deze manier wil de partij meer ruimte creëren voor docenten voor het verrichten van onderzoek en onderwijs aan studenten.
SP
Standpunt tot op heden onbekend.
PvdA
De PvdA wil veel geld investeren in het hoger onderwijs, boven op de bestaande investeringen. De partij wil dat deze investeringen eerlijk worden verdeeld tussen de studies die vallen onder de bèta-techniek, de alfa- en gammastudies en de medische wetenschappen.
Christenunie
De ChristenUnie wil dat de investeringen in het hoger onderwijs die voortkwamen uit de introductie van het leenstel overeind blijven. Daarnaast wil de partij dat studentenaantallen een kleinere rol gaan spelen in de bekostiging zodat er meer rust en voorspelbaarheid komt in het systeem.
Partij voor de Dieren
Standpunt tot op heden onbekend.
SGP
De SGP wil de financiering van onderwijs beter laten passen bij de huidige studentenaantallen. Zolang dit niet gebeurt wil de partij dat het voor instellingen mogelijk is om de instroom van studenten van buiten de EU in te perken. De SGP wil het systeem van kwaliteitsafspraken stoppen en garanderen dat de basisbekostiging voldoende is.
DENK
Denk wil dat er meer geld vrij wordt gemaakt voor investeringen in het onderwijs.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil dat instellingen geen geld meer krijgen op basis van het aantal studenten dat een diploma haalt, de partij vindt dat de overheid op deze manier de daling van het niveau in onderwijs stimuleert.
Doorstroom
Doorstroom omvat extra studies de je na of tijdens je opleiding oppakt en het doorgaan op de arbeidsmarkt als je klaar bent met studeren. Zo kunnen mbo-studenten een hbo-opleiding gaan doen en bestaan er schakeltrajecten voor hbo-studenten die een universitaire master willen doen. Instellingen ontvangen hiervoor vanuit de overheid geen financiering. Instellingen moeten dit zelf bekostigen. Tot slot omvat doorstroom ook de stap van studeren naar de arbeidsmarkt.
VVD
Standpunt tot op heden onbekend.
PVV
De PVV wil het mbo en het hbo goed op elkaar afstemmen en de overgang versoepelen, zodat doorstromen makkelijker wordt.
CDA
Het CDA wil dat iedereen die dat kan en wil, doorstroomt vanuit mbo naar hbo en vindt dat de weg verder naar de universiteit altijd een optie moet zijn.
Het CDA wil in het specifiek de doorstroom van het mbo naar succesvolle associate degreeprogramma's verruimen. Een associate degree is een verkorte hbo-opleiding.
D66
D66 wil het makkelijker maken voor studenten om over te stappen tussen mbo, hbo en wo. Dit willen ze doen door schakeltrajecten onderdeel te maken van de reguliere financiering, zodat instellingen deze niet zelf hoeven te financieren. Ook wil D66 passende en effectieve leerroutes inrichten om bijvoorbeeld de mbo-hbo doorstroom te vereenvoudigen.
Groenlinks
GroenLinks vindt het belangrijk dat schakeltrajecten tegen het normale collegegeldtarief te volgen zijn en er meer pre-masters beschikbaar worden gesteld.
SP
De SP ziet dat het leenstelsel invloed heeft op de doorstroom van het mbo naar het hbo. Daarom wil de SP van het leenstelsel af en een basisbeurs invoeren. Zie voor meer uitleg ook de hobbel ‘studiefinanciering'.
PvdA
De PvdA ziet dat studenten met een beperking, met een migratie-achtergrond en eerste generatiestudenten minder vaak doorstromen naar het hoger onderwijs. Daarnaast ziet de PvdA dat als deze studenten doorstromen, ze eerder geneigd zijn om tussentijds te stoppen. Daarom moet volgens de PvdA elke hoger onderwijsinstelling inspelen op de behoeften van deze studenten. Op deze manier wil de PvdA de uitval van eerstejaarsstudenten met een hoger risico op uitval verminderen.
Christenunie
De ChristenUnie vindt dat in het kader van doorstroom naar de arbeidsmarkt dat de overheid (jeugd)werkloosheid kan bestrijden door grootschalig in te zetten op leer-werktrajecten en het aanbieden van stageplaatsen.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren wil de overgang voor studenten van het mbo naar het hbo verbeteren. Zij willen dit bereiken door te investeren in een nauwere samenwerking tussen het mbo en hbo.
SGP
De SGP wil het mbo, associate degrees en hbo beter op elkaar afstemmen en de overgangen tussen deze verschillende opleidingen versoepelen. Daarnaast vindt de SGP dat hogescholen een belangrijke rol moeten spelen in de ontwikkeling van werknemersvaardigheden bij studenten en het aanbieden van opleidingen in deeltijd. Tot slot vindt de SGP dat de universitaire bacheloropleiding een duidelijkere positie als toereikende voorbereiding op de arbeidsmarkt.
DENK
DENK wil afgestudeerden die geen baan kunnen vinden vanwege corona recht geven op kosteloze omscholing.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Standpunt tot op heden onbekend.
Compensatie leenstelselgeneratie
Veel partijen zijn het erover eens dat ze van het huidige leenstelsel af willen. Er zijn inmiddels veel (ex-)studenten die onder het sociaal leenstelsel hebben gestudeerd en daardoor een hoge studieschuld hebben opgebouwd. Verschillende politieke partijen zijn van mening dat deze studenten een tegemoetkoming zouden moeten ontvangen. Op deze pagina vind je welke partijen zich uitspreken over compensatie voor de zogenoemde ‘leenstelselgeneratie’.
VVD
Standpunt tot op heden onbekend.
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil bij de invoering van de nieuwe basisbeurs compensatie voor de ‘leenstelselgeneratie’.
D66
D66 verdubbelt het bedrag van de studievoucher voor studenten en geeft hen de mogelijkheid deze te verzilveren om de studieschuld te verlagen.
Groenlinks
GroenLinks wil dat ook de leenstelgeneratie het startkapitaal van 10.000 euro ontvangt.
SP
De SP wil dat er een compensatie komt voor (ex-) studenten die slachtoffer zijn geworden van het leenstelsel.
PvdA
De PvdA wil dat er een compensatie komt voor de leenstelselgeneratie die geen basisbeurs heeft gekregen.
Christenunie
Er komt ruimhartige compensatie voor studenten in het huidige leenstelsel.
Partij voor de Dieren
De PvdD vindt het belangrijk dat de 'leenstelsel-studenten' royaal gecompenseerd worden. Ze vinden onder andere een korting op je studieschuld een gepaste vorm van compensatie. .
SGP
De SGP wil dat studenten die onder het leenstelsel vallen compensatie krijgen, wanneer er een nieuw stelsel wordt ingevoerd.
DENK
Denk wil dat studenten die onder het leenstelsel geld hebben moeten lenen worden gecompenseerd.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie wil een gepaste compensatie voor de leenstelselgeneratie die geen gebruik heeft kunnen maken van de basisbeurs.
Studieschuld en nu?
Nadat je bent afgestudeerd ontvang je bericht van DUO over de definitieve hoogte van je studieschuld. Een studieschuld is een lening die je iedere maand aflost. Op het moment dat je een huis koopt kan een studieschuld dan ook invloed hebben op het bedrag dat je maximaal kunt lenen voor een hypotheek. Politieke partijen spreken zich uit over hoe groot die invloed moet zijn.
VVD
De VVD vindt dat de maximale hypotheek die je als afgestudeerde student kunt aanvragen verhoogd moet worden door de studieschuld minder zwaar mee te tellen. Ze willen dat het gebaseerd wordt op de werkelijke lasten van de studielening..
PVV
Standpunt tot op heden onbekend.
CDA
Het CDA wil dat een studieschuld minder zwaar weegt op de maximale hoogte van het hypotheekbedrag. Het CDA pleit daarnaast dat er gerekend wordt met de actuele studieschuld.
D66
D66 wil dat de berekening van de maximale hypotheek die je kan krijgen met een studieschuld realistischer wordt. D66 wil dan ook dat de werkelijke lasten worden meegerekend in plaats van een (vaste) fictieve rente.
Groenlinks
GroenLinks wil de huidige sociale voorwaarden voor een studieschuld behoudend, zoals een afbetaaltermijn van 35 jaar. Ook wil GroenLinks de studierente laag houden.
SP
De SP wil dat er een passende compensatie komt voor (ex-)studenten die slachtoffer zijn geworden van het leenstelsel.
PvdA
De PvdA vindt dat een studieschuld minder zwaar mee zou moeten wegen bij het kopen van een huis.
Christenunie
De ChristenUnie wil dat de actuele studieschuld wordt meegenomen bij het berekenen van je maximale hypotheek, niet de oorspronkelijke schuld.
Partij voor de Dieren
Standpunt tot op heden onbekend.
SGP
Standpunt tot op heden onbekend.
DENK
Standpunt tot op heden onbekend.
50PLUS
Standpunt tot op heden onbekend.
Forum voor Democratie
Forum voor Democratie vindt dat een studieschuld nooit mag worden meegerekend bij een hypotheekaanvraag.
Je hebt het gehaald!
Succes met het maken van je keuze! Als je vragen hebt kun je altijd bij ons of de politieke partijen terecht. Alle teksten zijn onze interpretatie van de gepubliceerde verkiezingsprogramma's en input van politieke partijen. Deze site is een levend document, wijzigingen zullen worden bijgehouden.
Volg je ons al op social media?
Mijn politieke voorkeur